Święta Bożego Narodzenia to magiczny, ale też wymagający czas. Szczególnie dla osób z autyzmem i ADHD, u których nadmiar bodźców wywołuje stres. Dlatego warto wprowadzić pewne modyfikacje w przebiegu świąt, aby były one przyjemne dla wszystkich. Niniejszy poradnik zawiera konkretne wskazówki, jak to zrobić. Dowiesz się, jak dostosować otoczenie, menu czy aktywności do specjalnych potrzeb osób neuro-różnorodnych. Poznasz też zasady komunikacji oparte na wzajemnym zrozumieniu i akceptacji.
Dostosuj święta do potrzeb osób z autyzmem
Święta Bożego Narodzenia to dla wielu osób czas radości i spokoju. Jednak dla osób z autyzmem i ADHD może być to okres przebodźcowania i stresu. Przyczyną jest nadwrażliwość sensoryczna tych osób.
Dlatego warto wprowadzić pewne modyfikacje w przebiegu świąt, aby były one przyjemniejsze dla wszystkich. Nie musimy rezygnować z tradycji, ale możemy je delikatnie zmodyfikować tak, by dostosować do indywidualnych potrzeb naszych bliskich.
Ogranicz hałas i natłok bodźców
Pierwszą kwestią jest ograniczenie nadmiernej stymulacji zmysłowej. Można na przykład przyciszyć głośność kolęd czy poprosić dzieci, aby nie hałasowały zbyt głośno. Warto też zmniejszyć ilość migoczących lampek choinkowych.
Pomocne będzie również przygotowanie osobnego pokoju do odpoczynku, gdzie bliscy z autyzmem będą mogli odciąć się od nadmiaru wrażeń. Nie muszą brać udziału we wszystkich aktywnościach, jeśli tego nie chcą.
Poznaj objawy nadwrażliwości sensorycznej
Aby odpowiednio dostosować święta, warto najpierw zrozumieć problemy sensoryczne osób z autyzmem i ADHD. Ich mózg inaczej przetwarza bodźce, co powoduje, że niektóre dźwięki, zapachy czy smaki są dla nich nie do zniesienia.
Objawami nadwrażliwości mogą być m.in. przykrywanie uszu przy dźwiękach, mrużenie oczu w jasnym świetle lub niechęć do dotykania niektórych faktur. Nie zmuszajmy takich osób do zachowań, które sprawiają im dyskomfort.
Nasze poglądy i podejścia do życia nie muszą być tożsame. Wspierajmy, a nie oceniajmy.
Dostosuj Menu do preferencji żywieniowych
Kolejną istotną kwestią są posiłki. Warto po prostu zapytać, jakie potrawy lubi dana osoba i przygotować menu pod jej gusta.
Można też przygotować kilka opcji do wyboru. Pamiętajmy, by szanować odmienne upodobania żywieniowe i nie wymuszać jedzenia na siłę.
Czytaj więcej: Codzienna refleksja - felieton Sławomira Murawca
Stwórz bezpieczną przestrzeń do odpoczynku
Podczas rodzinnych spotkań dobrze jest przygotować osobny pokój, do którego bliscy z autyzmem bądź ADHD będą mogli się wycofać. Powinien to być spokojny pokój, w którym mogą odpocząć od bodźców i hałasu.
Warto wyposażyć go w kilka przydatnych przedmiotów ułatwiających relaks, takich jak koc, poduszki, słuchawki, książki lub zabawki sensoryczne. Należy jednak pytać o indywidualne preferencje danej osoby.
Koc | Poduszki |
Słuchawki | Książki |
Zabawki sensoryczne | Wyciszenie |
Niech pokój ten będzie oznakowany jako strefa ciszy i spokoju. Pozwólmy korzystać z niego w dowolnym momencie bez oceniania i krytyki.
Nie oceniaj, akceptuj i wspieraj
Najważniejsze to okazywać zrozumienie, akceptację i cierpliwość naszym bliskim z autyzmem lub ADHD. Nawet jeśli ich zachowania wydają się dziwne, postarajmy się ich nie oceniać.
Zamiast tego spytajmy, czego potrzebują lub w jaki sposób możemy im pomóc. Bądźmy otwarci na ich sugestie dotyczące usprawnienia wspólnego świętowania.
Pytaj o preferencje i unikaj przymusu
Aby zapewnić komfort osobom neuro-różnorodnym, pytajmy o ich preferencje i potrzeby związane ze świętami. Nie zakładajmy, że lubią to samo co my.
Jeśli nie chcą brać udziału w jakiejś aktywności lub jeść danej potrawy, nie nalegajmy. Ważna jest dobrowolność i brak przymusu. Postarajmy się znaleźć rozwiązanie akceptowalne dla wszystkich.
- Nie zmuszaj do zachowań które powodują dyskomfort
- Bądź otwarty na propozycje i sugestie
- Okazuj zrozumienie i akceptację
Dzięki temu święta mogą być radosnym czasem dla całej rodziny, także osób neuroróżnorodnych. Wystarczy tylko odrobina wysiłku z naszej strony.
Podsumowanie
Święta Bożego Narodzenia są radosnym, ale też wymagającym okresem, zwłaszcza dla osób z autyzmem i ADHD. Aby poprawić ich komfort i umożliwić wspólne świętowanie, warto wprowadzić pewne modyfikacje. Niniejszy poradnik zawiera konkretne wskazówki, jak to zrobić.
Przede wszystkim należy ograniczyć bodźce, które przytłaczają neuroróżnorodne osoby, jak hałas czy miganie światełek. Dobrze jest też przygotować osobny pokój do relaksu i regeneracji sił. Bardzo istotne jest również dostosowanie świątecznego menu do indywidualnych upodobań.
Ponadto poradnik zachęca do okazywania zrozumienia, cierpliwości i akceptacji wobec odmienności osób z autyzmem lub ADHD. Zamiast krytykować ich zachowania, lepiej zapytać o potrzeby i preferencje. Pozwólmy świętować na własnych warunkach.
Wprowadzając niewielkie modyfikacje w przebiegu świąt można sprawić, że będą one radosne dla wszystkich. Liczy się odrobina wysiłku i dobrej woli z naszej strony.